Οι Νησιώτικες Ενδυμασίες
ΜΕ ΤΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟ ΝΤΟΥΛΑΜΑ
Ενδυμασία Βασιλιά Όθωνα
Ο ντουλαμάς είναι ένα εντυπωσιακό είδος πανωφοριού που συναντάμε κυρίως στην ηπειρωτική Ελλάδα και συνήθως αναφερόμαστε σε αυτό για τις ανδρικές ενδυμασίες.
Πρόκειται για ένα ένδυμα πολύπτυχο, μακρύ και συνήθως κεντημένο με χρυσό κορδόνι. Συναντιέται με μανίκια ή και αμάνικο. Συνήθως, φοριέται συνδυαστικά με την ενδυμασία του φουστανελοφόρου σε διάφορες περιοχές και σηματοδοτεί υπέρτατο αξίωμα. Γι’ αυτό το λόγο τον συναντάμε στις ανδρικές ενδυμασίες του παλατιού.
Πέρα από όλα τα παραπάνω, συναντιέται και σε πολύ ιδιαίτερες γυναικείες ενδυμασίες της Ηπείρου όπως στην ενδυμασία της Κυρά Φροσύνης. Λέγεται ότι συνδέεται ενδυματολογικά με το γυναικείο «πιρπιρί» (είδος πανωφοριού).
Όλα τα παραπάνω αφορούν την συνηθέστερη εμφάνιση του ντουλαμά. Ωστόσο, ο γυναικείος ντουλαμάς δεν παρέμεινε στην ηπειρωτική Ελλάδα. Πολλά νησιά των Κυκλάδων, υιοθέτησαν ένα ιδιαίτερο τύπο ντουλαμά.
Ενδυμασία Κυρά – Φροσύνης
Ο γυναικείος νησιώτικος ντουλαμάς είναι με μανίκια και είναι κατασκευασμένος από ακριβή στόφα (είδος μπροκαρ υφάσματος). Φοριέται σε επίσημες γυναικείες ενδυμασίες όπως οι νυφικές ή κύριες γιορτινές ως πανωφόρι.
Συνδυάζεται κυρίως με φόρεμα ή μεσοφόρι (είδος φούστας) όπου εξωτερικά αυτών τοποθετείται ένα είδος γιλέκου αντί κορσέ, πριν τοποθετηθεί από πάνω ο ντουλαμάς.
Το ιδιαίτερο του συγκεκριμένου ντουλαμά είναι το ευρωπαϊκό μεσάτο πατρόν. Σχεδιασμός που δεν συνηθίζεται στις ενδυμασίες της ηπειρωτικής Ελλάδας της ίδιας εποχής (αρχές 18ου αιώνα).
Πολλοί ερευνητές συγκρίνουν αυτόν τον ιδιαίτερο ντουλαμά με αντίστοιχα πανωφόρια των γυναικείων ενδυμασιών της Σκοτίας εκείνης της εποχής. Ωστόσο, να σημειωθεί ότι δεν έχει βγει ακόμα ένα ασφαλές συμπέρασμα.
Τα νησιά των Κυκλάδων που υιοθέτησαν ενδυμασίες με το νησιώτικο (ή Κυκλαδίτικο) ντουλαμά είναι η Ίος, η Σίφνος, η Τήνος, η Ανδρός και η Σαντορίνη. Μέχρι τώρα, δεν υπάρχουν ασφαλή ευρήματα από την ενδυμασία της Σαντορίνης παρά μόνο περιγραφές περιηγητών.
Όλα τα παραπάνω νησιά χρησιμοποιούσαν ως πανωφόρι τον Κυκλαδίτικο ντουλαμά με διαφοροποιήσεις στο διάκοσμο και στο χρώμα της στόφας αλλά και στον σχεδιασμό των μανικιών.
Για παράδειγμα, οι γυναίκες της Τήνου χρησιμοποιούσαν στόφες αποχρώσεων του κόκκινου ή μπλε ή πράσινου με μεγάλα ανθικά περιγράμματα στην ύφανση και με φαρδιά μανίκια. Ενώ, οι γυναίκες της Ίου, πολύχρωμες φανταχτερές στόφες με πλούσια και ολόκληρα ανθικά μοτίβα και με στενά μανίκια.
Έτσι, ο ντουλαμάς αποτέλεσε τόσο ανδρικό όσο και γυναικείο ένδυμα της ηπειρωτικής αλλά και της νησιωτικής Ελλάδας του 18ου αιώνα.