Γυναικείος Μακεδονικός ενδυματολογικός τύπος

Στην ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας συναντάμε γυναικείες –αλλά και αντρικές– ενδυμασίες από πολλούς ενδυματολογικούς τύπους.

Βέροια, Νάουσα, Έδεσσα έχουν υιοθετήσει βλάχικο ενδυματολογικό τύπο των Βεργιάνων Βλάχων ενώ στην Δράμα και στην Καστοριά συναντάμε των Γραμμουστιάνων Βλάχων. Γενικά, ο βλάχικος ενδυματολογικός τύπος, με τις διάφορες υποδιαιρέσεις του, εμφανίζεται πολύ έντονα στην περιοχή της κεντρικής, δυτικής και βορειοδυτικής Μακεδονίας. Στις περιοχές της Φλώρινας, των Πρεσπών, συγκεκριμένες των Σερρών και περιχώρων συναντάμε τον σλαβομακεδονικό ενδυματολογικό τύπο.

Περιοχές όπως Δρυμός και Μπάλτζα Θεσσαλονίκης, Σκοτούσα Σερρών, Αλεξάνδρεια και Επισκοπή Ημαθίας και άλλες κράτησαν έντονα το καθαρά μακεδονικό στοιχείο, γι’ αυτό τις συγκαταλέγουμε στον Μακεδονικό τύπο. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχει υποστεί ελαφρές προσμίξεις από άλλους τύπους.

Εδώ να σημειωθεί ότι οι πιο πάνω είναι οι κυριότεροι ενδυματολογικοί τύποι της ευρύτερης περιοχής της Μακεδονίας χωρίς να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν κι άλλοι.

Ο Μακεδονικός τύπος φορεσιών περιέχει έναν εξωτερικό επενδύτη, τον εξωτερικό «σαγιά». Το συγκεκριμένο ρούχο μοιάζει με εξωτερικό μαντό όπου είναι ανοιχτό μπροστά και φτάνει σε μήκος στο ύψος περίπου των γονάτων (καμιά φορά και πιο κάτω).

Εσωτερικά στις δύο γωνιές των μπροστινών φύλλων οι κοπέλες κεντούσαν διάφορα σχέδια ανάλογα με την περιοχή τους και τις «γραμμές» της ενδυμασίας τους.

Όταν βρισκόντουσαν σε ηλικία γάμου, αυτά τα δύο φύλλα τα αναποδογύριζαν και συναντιόντουσαν οι δύο γωνίες στους γοφούς. Με αυτόν τον τρόπο, αποκαλυπτόταν το κέντημα και επικοινωνούσαν μη λεκτικά ότι δεχόντουσαν προξενιά.

Παρόλο που φαινομενικά οι ενδυμασίες του Μακεδονικού τύπου είναι τελείως διαφορετικές, το κοινό τους χαρακτηριστικό είναι αυτό το «άνοιγμα των φύλλων του σαγιά».

Παρόμοιες μεταχειρίσεις ρούχων για να επιδείξουν την ηλικία γάμου έχουμε σχεδόν σε όλες τις γυναικείες ενδυμασίες εκείνης της εποχής. Ο συγκεκριμένος τρόπος αποτελεί στοιχείο κατατεθέν του Μακεδονικού ενδυματολογικού τύπου.